পৰিৱেশ পৰ্যটন হৈছে এনে এক প্ৰকাৰৰ পৰ্যটন যিয়ে পৰিৱেশৰ ওপৰত নেতিবাচক প্ৰভাৱ কম কৰাৰ লগতে স্থানীয় জনগোষ্ঠীক সহায় কৰাৰ লগতে প্ৰাকৃতিক অঞ্চললৈ দায়িত্বশীল ভ্ৰমণৰ প্ৰসাৰ ঘটায়। ইয়াৰ কেন্দ্ৰবিন্দু হৈছে সংৰক্ষণ, বহনক্ষমতা, শিক্ষা, আৰু সম্প্ৰদায় সবলীকৰণৰ নীতি। পৰিৱেশ পৰ্যটনৰ লক্ষ্য হৈছে এনে নিমজ্জিত অভিজ্ঞতা প্ৰদান কৰা যিয়ে দৰ্শনাৰ্থীৰ প্ৰাকৃতিক জগতখনৰ বিষয়ে বুজাবুজি আৰু প্ৰশংসা বৃদ্ধি কৰাৰ লগতে পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ সুৰক্ষা আৰু সংৰক্ষণত অৰিহণা যোগায়।
পৰিৱেশ পৰ্যটনৰ কিছুমান মূল বৈশিষ্ট্য আৰু নীতি ইয়াত উল্লেখ কৰা হ’ল:
প্ৰাকৃতিক অঞ্চল সংৰক্ষণ: পৰিৱেশ পৰ্যটনৰ মূল লক্ষ্য হৈছে অতীতৰ প্ৰাকৃতিক পৰিৱেশ, যেনে ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান, বন্যপ্ৰাণী সংৰক্ষিত বনাঞ্চল, বৰ্ষাৰণ্য, সাগৰীয় পৰিৱেশ তন্ত্ৰ বা অন্যান্য সংৰক্ষিত অঞ্চল ভ্ৰমণ আৰু অভিজ্ঞতা। ইয়াত ভৱিষ্যত প্ৰজন্মৰ বাবে জৈৱ বৈচিত্ৰ্য, বাসস্থান, পৰিৱেশ তন্ত্ৰ সংৰক্ষণৰ গুৰুত্বৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছে।
বহনক্ষমতা: পৰিৱেশ পৰ্যটনৰ শিপা বহনক্ষম পদ্ধতিত আছে যিয়ে পৰ্যটন কাৰ্য্যকলাপৰ পৰিৱেশগত পদাংক কম কৰে। ইয়াৰ ভিতৰত সম্পদৰ দায়িত্বশীল ব্যৱহাৰ, আৱৰ্জনা হ্ৰাস আৰু ব্যৱস্থাপনা, শক্তিৰ দক্ষতা, আৰু স্থানীয় সম্প্ৰদায়ৰ সংৰক্ষণ আৰু বহনক্ষম উন্নয়নত অৰিহণা যোগোৱা সহায়ক পদক্ষেপসমূহ অন্তৰ্ভুক্ত।
পৰিৱেশ শিক্ষা আৰু সজাগতা: পৰিৱেশ পৰ্যটনৰ লক্ষ্য হৈছে ভ্ৰমণকাৰীসকলক সংৰক্ষণ, জৈৱ বৈচিত্ৰ্য, আৰু পৰিৱেশ বিষয়ৰ গুৰুত্বৰ বিষয়ে জ্ঞান আৰু সজাগতা সৃষ্টি কৰা। ই দৰ্শনাৰ্থীসকলক পৰিৱেশ তন্ত্ৰ, বন্যপ্ৰাণী আৰু স্থানীয় সংস্কৃতিৰ বিষয়ে জানিবলৈ সুযোগ প্ৰদান কৰে, যাৰ ফলত প্ৰাকৃতিক জগতখনৰ বিষয়ে গভীৰ বুজাবুজি আৰু প্ৰশংসা লাভ কৰা হয়।
সম্প্ৰদায়ৰ জড়িততা আৰু সৱলীকৰণ: পৰিৱেশ পৰ্যটনৰ অন্তৰ্গত স্থানীয় সম্প্ৰদায়ৰ সৈতে জড়িত হোৱা আৰু সহযোগিতা কৰা, তেওঁলোকৰ সক্ৰিয় অংশগ্ৰহণ আৰু পৰ্যটন কাৰ্য্যকলাপৰ পৰা লাভৱান হোৱাটো নিশ্চিত কৰা। ই সম্প্ৰদায়ৰ নেতৃত্বত লোৱা পদক্ষেপক সমৰ্থন কৰে, সাংস্কৃতিক বিনিময়ক প্ৰসাৰিত কৰে, খিলঞ্জীয়াৰ অধিকাৰ আৰু পৰম্পৰাক সন্মান কৰে, আৰু স্থানীয় জনসাধাৰণৰ আৰ্থ-সামাজিক বিকাশত অৰিহণা যোগায়।
কম প্ৰভাৱৰ কাৰ্য্যকলাপ: ইক’টুৰিজিমে পৰিৱেশৰ ওপৰত নূন্যতম প্ৰভাৱ পেলোৱা কাৰ্য্যকলাপক উৎসাহিত কৰে, যেনে প্ৰকৃতি খোজ কঢ়া, চৰাই চোৱা, বন্যপ্ৰাণী পৰ্যবেক্ষণ, গাইড ট্যুৰ, বহনক্ষম কেম্পিং, কয়াকিং বা স্নৰ্কেলিং। এই কাৰ্য্যসূচীসমূহে প্ৰাকৃতিক বাসস্থান আৰু বন্যপ্ৰাণী সংৰক্ষণক অগ্ৰাধিকাৰ দিয়াৰ লগতে দৰ্শনাৰ্থীসকলক প্ৰকৃতিৰ সৈতে সংযোগ স্থাপনৰ সুযোগ প্ৰদান কৰে।
দায়িত্বশীল ভ্ৰমণ আচৰণ: ইক’টুৰিজিমে দায়িত্বশীল আৰু নৈতিক ভ্ৰমণ আচৰণক প্ৰসাৰিত কৰে। ইয়াৰ ভিতৰত স্থানীয় ৰীতি-নীতি আৰু পৰম্পৰাক সন্মান কৰা, নিৰ্দিষ্ট পথ আৰু নিৰ্দেশনা অনুসৰণ কৰা, আৱৰ্জনা পেলোৱা বা প্ৰাকৃতিক অঞ্চলৰ ক্ষতি কৰা এৰাই চলা, আৰু স্থানীয় ব্যৱসায় আৰু বহনক্ষম সামগ্ৰীক সমৰ্থন কৰা আদি অন্তৰ্ভুক্ত।
সংৰক্ষণৰ বাবে অৰ্থনৈতিক লাভ: পৰিৱেশ পৰ্যটনৰ লক্ষ্য হৈছে এনে অৰ্থনৈতিক সুবিধা সৃষ্টি কৰা যিয়ে প্ৰাকৃতিক অঞ্চল সংৰক্ষণত অৰিহণা যোগায়। স্থানীয় অৰ্থনীতিক সহায় কৰি আৰু বিকল্প জীৱিকা সৃষ্টি কৰি ই স্থানীয় জনগোষ্ঠীসমূহক সংৰক্ষণ প্ৰচেষ্টাত জড়িত হ’বলৈ আৰু তেওঁলোকৰ প্ৰাকৃতিক সম্পদসমূহ সুৰক্ষিত কৰিবলৈ প্ৰৰোচনা প্ৰদান কৰে।
পৰিৱেশ পৰ্যটনৰ লক্ষ্য হৈছে পৰ্যটন উন্নয়ন আৰু কোনো গন্তব্যস্থানৰ প্ৰাকৃতিক আৰু সাংস্কৃতিক ঐতিহ্য সংৰক্ষণৰ মাজত ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰা। ই ভ্ৰমণকাৰীসকলক প্ৰাকৃতিক জগতখনৰ সৌন্দৰ্য্য আৰু স্বকীয়তা অনুভৱ আৰু প্ৰশংসা কৰাৰ লগতে ইয়াৰ সংৰক্ষণত সক্ৰিয়ভাৱে অৰিহণা যোগোৱাৰ সুযোগ প্ৰদান কৰে।