আমাৰ বুৰঞ্জীত পাঠ লুতিয়াই চালে আমি দেখিবলৈ পাওঁ যে, সেইদিনত অগ্ৰদূতে ঘোঁৰাত উঠি এঠাইৰ পৰা আন ঠাইলৈ চিঠিপত্ৰ অনা নিয়া কৰিছিল। কিন্তু বৰ্তমানে ডাকোৱালজনে চিঠিবোৰ আনে। বহু যুগৰ পৰা চিঠি বা আবেদন পত্ৰ লিখি অহাৰ এটা পৰম্পৰা চলি আহিছে আৰু ইয়াক বৰ্তমান এটা বহু গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয় হিচাপে ধৰা হয়। বৰ্তমান সকলো চৰকাৰী, বেচৰকাৰী প্ৰতিষ্ঠানৰ কামকাজত চিঠি পত্ৰৰ ব্যাপকৰূপে ব্যৱহাৰ কৰা দেখা যায়। আজিও এটা পত্ৰয়ে কাৰ্যক্ষেত্ৰত এক গুৰত্বপূৰ্ণ হিচাপে আমাৰ দৈনদিন জীৱনত প্ৰয়োজনীয়তা পৰিগণিত কৰা হৈছে। সকলো চিঠিপত্ৰ লিখাৰ কিছুমান নিৰ্দিষ্ট নিয়ম আৰু বিষয় থাকে। আহোঁক আমি চিঠি পত্ৰ লিখা বিষয়ে কিছুমান নিয়ম তলত উল্লেখ কৰা হল।
চিঠি লিখাৰ নিয়ম
Letter-writing(চিঠি-লিখা) এক ধৰণৰ আৱশ্যকীয় আৰু শিকিবলগীয়া কথা। ব্যক্তিগত জীৱনত দৰকাৰ হোৱাৰ উপৰিও পৰীক্ষাত Letter-writing ৰ ওপৰত এটা Compulsory প্ৰশ্ন থাকে। ইয়াৰ বিকল্প প্ৰশ্ন নাথাকে। এতেকে এই বিষয়টো অতি যত্ন সহকাৰে অনুশীলন কৰি আয়ত্ত কৰিব লাগে। চিঠিখন লিখিবলৈ বিষয়বস্তু ইংৰাজীত প্ৰকাশ কৰাৰ দক্ষতা থাকিব লাগে। সহজ বাক্যৰে নিজৰ ভাব এনেকৈ প্ৰকাশ কৰিব লাগে যে পঢ়ুৱৈজনে চিঠিখন পঢ়াৰ সময়ত কথাবোৰ লিখোতাজনৰ মুখৰ পৰা শুনা যেন পায়। সুস্পষ্ট প্ৰকাশভংগীৰ লগতে চিঠিখন লিখাৰ এক ধৰণৰ Form বা ৰীতি থাকে। চিঠি ভালেমান ধৰণৰ আছে আৰু প্ৰতিবিধৰ কিছু বৈশিষ্ট্যও আছে। প্ৰতিবিধৰ চিঠিৰ Form ও বেলেগ ধৰণৰ।
Letter-writing এটা Compulsory প্ৰশ্ন। এতেকে ইয়াক যত্নকৈ শিকিব লাগে যাতে পৰীক্ষাত ভালদৰে Letter-writing ৰ প্ৰশ্নোত্তৰ কৰিব পাৰি। Letter ভালেমান ধৰণৰ আৰু প্ৰত্যেক বিধৰ লিখাৰ নিয়মৰ কিছু প্ৰভেদ আছে। বিভিন্ন ধৰণৰ চিঠিবোৰ হ’ল-
১. Private Letter (নিজা মানুহলৈ লিখা ব্যক্তিগত চিঠি),
২. Business Letter (ব্যৱসায় সংক্ৰান্তৰ চিঠি),
৩. Official Letter(কাৰ্যালয় বা চৰকাৰৰ ঘৰৰ চিঠি),
৪. Application/Petitions/Appeals (দৰখাস্ত/আবেদন আদি)।
পৰীক্ষাত লিখিবলৈ দিয়া আৰ্হিৰ কিছুমান চিঠি তলত লিখি দেখুওৱা হ’ল আৰু চিঠি লিখোতে আৱশ্যক হোৱা অন্যান্য দৰকাৰী কথাবোৰ চমুকৈ আলোচনা কৰি দেখুৱা হ’ল।
চিঠিখন লিখিবলৈ লওঁতে, অকল চিঠিৰ কথাখিনি লিখিলেই নহ’ব। চিঠিত থাকিবলগীয়া বিভিন্ন ভাগবোৰ যথাস্থানত লিখিব লাগিব। চিঠিৰ ভাগবোৰ এনে ধৰণৰঃ
১. Address(ঠিকনা): চিঠিখনৰ সোঁফালে ওপৰত লিখকৰ ঠিকনা অৰ্থাৎ য’ৰ পৰা লিখিছে, সেই ঠাইৰ নাম লিখিব লাগে।
২. Date(তাৰিখ): Address-ৰ লগতে চিঠি লিখা দিনাৰ তাৰিখটো বহুৱাব লাগে।
৩. Salution(সম্বোধন): যালৈ লিখা হয় চিঠিখনৰ ওপৰত বাওঁফালে তেওঁলৈ সম্বোধন কৰিব লাগে। যেনে— মোৰ মৰমৰ বন্ধুDear friend, My dear father ইত্যাদি।
৪. The body of the letter(চিঠি বক্তব্য): এইখিনিয়েই হ’ল চিঠিৰ জনাবলগীয়া কথাখিনি। আৱশ্যক অনুযায়ী Paragraph থাকিব পাৰে।
৫. The Subcription(সম্বন্ধসূচক বাক্যাংশ): সামৰণিৰ লগত সোঁফালেলৈ “আপোনাৰ বিশ্বাসী”, “yours faithfully”, “yours sincerely”, “your loving son” আদি বাক্যাংশ লিখা হয়।
৬. Signature(লিখকৰ স্বাক্ষৰ): Subscription-ৰ লগতে নিজৰ নাম লিখিব লাগে। পিছে, পৰীক্ষাত নিজৰ নামচো লিখিব নিদিয়ে। সেয়ে নামৰ সলনি ‘X’, ‘Y’, ‘Z’ আদি লিখা হয়।
৭. Address: লেফাফাৰ আকৃতিৰ আয়ত্তক্ষেত্ৰ এটা আঁকি যালৈ চিঠিখন লিখা হৈছে— তেওঁৰ নাম, ঠিকনা আদি তাত লিখিব লাগে। সোঁপিনৰ এটা কোণত টিকটৰ বাবে এটা সৰু বৰ্গক্ষেত্ৰ ৰাখিব পাৰি।
পৰীক্ষাত চিঠিখন সদায় Full page-ত লিখিব লাগে। আধা পাতৰ মাজৰ পৰা আৰম্ভ কৰিব নালাগে। অৱশ্যে প্ৰয়োজন হ’লে একাদিক্ৰমে দুখন বা তিনিখন পাততো লিখি শেষ কৰাত আপত্তি নাই।
চিঠি হ’ল লোকলৈ কোনো বাৰ্তা দিবৰ নিমিত্তে লেখা কাকত, পত্ৰ, লিপি, লেখা। এটা চিঠিৰ বাৰ্তা লিখিতৰূপত বা প্ৰিন্ কৰা হব পাৰে। ইয়াক সাধাৰণতে ই মেলত বা খামত ভৰাই প্ৰেৰণ কৰে। বেঙ্ক, ব্যৱহায়-বাণিজ্য, স্কুল-কলেজ, সামাজিক কাৰ্য আদি কাৰ্যত চিঠি প্ৰয়োজনীয়তা দেখা যায়। যদিও বৰ্তমান সময়ত টেলিফোন, মোৱাইল আদি যোগাযোগৰ মাধ্যম হলেও চিঠি গুৰুত্ব কমি যোৱা নাই।
চিঠি বা আবেদন পত্ৰ কেই প্ৰকাৰৰ
চিঠি বা আবেদন পত্ৰ দুই প্ৰকাৰৰ। যেনে— আনুষ্ঠানিক চিঠি(Formal Letter), অনানুষ্ঠানিক চিঠি(Informal Letter)। তলত ইয়াৰ বিষয়ে বিতংগকৈ আলোচনা কৰা হৈছে।
আনুষ্ঠানিক চিঠি(Formal Letter)
আনুষ্ঠানিক চিঠিত আনুষ্ঠানিকভাবে চিঠিসমূহ প্ৰেৰণ কৰে। কোনো কিবা সম্পৰ্কত, কিবা সমস্যাত আদি আনুষ্ঠানিক চিঠি লিথা হয়। আনুষ্ঠানিক চিঠিত বিভিন্ন ভাগত ভগাব কৰি। যেনেঃ- ব্যৱসায় চিঠি(Business Letter), অফিচ চিঠি(Official Letter), সামাজিক চিঠি(Social Letter), বিজ্ঞাপন চিঠি(Circular Letter), কৰ্মসংস্হাপন চিঠি(Employment Letters)।
আনুষ্ঠানিক চিঠিপত্ৰ লিখাত কিছুমান ফৰ্মেট (ৰূপ বা আকাৰ) থাকে। যেনে—
প্ৰেৰণ কৰাৰ ঠিকনা।
তাৰিখ
প্ৰাপ্তকৰ্তাৰ ঠিকনা
বিষয়
অভিবাদন
পত্ৰ মূখ্য ভাগ
প্ৰশংসাপত্ৰ বন্ধ
স্বাক্ষৰ ৰেখাঃ প্ৰেৰণৰ নাম, স্বাক্ষৰ বা পদবী।
আনুষ্ঠানিক চিঠিপত্ৰ লিখাৰ সময়ত মনত ৰাখিব লগা কাৰণসমূহ—
কথোপকথনৰ শব্দ, লঘু ৰূপত, সংক্ষিপ্ত ব্যৱহাৰ সীমাবদ্ধা।
চিঠিখন সঠিকভাবে আৰু স্পষ্ট বাৰ্তা।
আনুষ্ঠানিক চিঠিত বিষয়ত অতি গুৰত্বপূৰ্ণ।
অনানুষ্ঠানিক চিঠি(Informal Letter)
অনানুষ্ঠানিক চিঠিত নিজৰ পৰিয়াল, বন্ধু-বান্ধৱী, আত্মীয়, চিনাকি মানুহক চিঠি লিখা হয়। এই চিঠি লিখাত কিবা কাৰণ থাকিব পাৰে বা নাথাকিব পাৰে। ইয়াত লিখাত কোনো নিয়ম প্ৰণালীসমূহ পালন কৰিব নালাগে।
অনানুষ্ঠানিক চিঠিত লিখা কিছুমান ফৰ্মেট (ৰূপ বা আকাৰ) থাকে। যেনে—
প্ৰেৰণ কৰাৰ ঠিকনা।
তাৰিখ
অভিবাদন
পত্ৰ মূখ্য ভাগ
প্ৰেৰণৰ কৰাৰা নাম আৰু স্বাক্ষৰ।
সকলো চিঠিপত্ৰ এইবিলাক নিয়ম অতি গুৰত্বপূৰ্ণ।সকলো চিঠিপত্ৰ লিখোঁতে সদায় মাৰ্জিত ভাষাত সহজ সৰল কৈ পৰিষ্কাৰ আৰু শুদ্ধ বানানত লিখিব লাগে। ভদ্ৰ, বিনয়ী ভাষাত আৰু উপযুক্ত সন্মান প্ৰদৰ্শন কৰি উপযুক্ত শব্দ ব্যৱহাৰ কৰি লিখিব লাগে। চিঠি পত্রত স্পষ্ট কৈ দুয়োপক্ষৰে নাম, ঠিকনা, যোগাযোগৰ নম্বৰ, তাৰিখ আৰু স্থান উল্লেখ কৰা উচিত। তলত কেইখনমান আনুষ্ঠানিক চিঠি(Formal Letter), অনানুষ্ঠানিক চিঠি(Informal Letter)ৰ আৰ্হি আপোনালোকৰ সুবিধা অনুসৰি উল্লেখ কৰিছোঁ।(⚠অনুগ্ৰহ কৰি মোৱাইলত ডেক্সটপ চিট(Show desktop mode) কৰি চাব)।
১. বিদ্যালয়ৰ ছাত্ৰ বা ছাত্ৰী একতা সভাৰ বিভিন্ন দায়িত্বত থকা বিষয়ব্বীয়াসকলে সময়ে সময়ে বিদ্যালয় প্ৰধানক কিছুমান বিষয় অৱগত কৰাবলগা হয় পত্ৰৰ মাধ্যমেৰে। তেনে উদাহৰণো তলত দিয়া হৈছে-
সমীপেষু
তাৰিখঃ-
প্ৰধান শিক্ষক মহোদয়
……….(ইয়াত বিদ্যালয়ৰ নাম)
গোৱালপাৰা
(বহিঃখেল বিভাগৰ ভাৰপ্ৰাপ্ত শিক্ষকৰ যোগেদি)
বিষয়ঃ- বহিঃখেলৰ অসুবিধা দূৰীকৰণ আৰু প্ৰতিযোগিতা অনুষ্ঠিত কৰাৰ বাবে অনুমতি।
মহাশয়,
বিনীত সন্মানপূৰ্বক নিবেদন এই যে, আমাৰ বিদ্যালয়ত ছাত্ৰৰ সংখ্যা অনুপাতে বহিঃ বিভাগৰ খেলসমূহ পৰ্যাপ্ত হোৱা নাই। তদুপৰি বৰ্তমান ব্যৱহৃত খেলৰ সামগ্ৰীসমূহৰ সৰহভাগেই ব্যৱহাৰৰ অনুপযোগী হৈ পৰিছে। লগতে খেল পথাৰখনৰো অৱস্হা ভাল নহয়। মহোদয়ৰ ওচৰত আমাৰ বিনম্ৰ অনুৰোধ— এই সকলোখিনি অসুবিধা আতঁৰাই খেলা-ধূলাৰ এটা সুন্দৰ পৰিৱেশ গঢ়ি তোলাৰ বাবে প্ৰচেষ্টা হাতত লয় যেন।
লগতে অহা ফেব্ৰুৱাৰী মাহৰ ১৫ তাৰিখৰ পৰা আমাৰ বিভাগৰ বছৰেকীয়া প্ৰতিযোগিতাখন অনুষ্ঠিত কৰিবৰ বাবে মহোদয়ৰ অনুমতি বিচাৰি এই আবেদন দাখিল কৰিলো।
১। প্ৰাৰ্থীৰ নামঃ-
২। পিতাৰ নামঃ-
৩। ঘৰৰ সম্পূৰ্ণ ঠিকনাঃ- বিনীত
৪। শিক্ষাগত অৰ্হতাঃ- আপোনাৰ বিশ্বাসী
৫।বয়সঃ- বিশ্বজিৎ শৰ্মা
৬। পূৰ্ব অভিজ্ঞতাঃ-
৭। বিশেষ অৰ্হতাঃ-
৮।(যদি আন কোনো বিষয় থাকে)ঃ-
২. বহু সময়ত ৰাজহুৱা স্বাৰ্থৰ খাতিৰত সামূহিকভাবে আবেদনপত্ৰ লিখিবলগা হয়। তাৰ এটা আৰ্হি দাঙি ধৰা হ’ল। (বান সাহায্য বিচাৰি আবেদন)
প্ৰতি,
তাৰিখ / /
উপায়ুক্ত
গোৱালপাৰা জিলা
গোৱালপাৰা
বিষয়ঃ- বান সাহায্য বিচাৰি আবেদন
মাননীয় উপায়ুক্ত মহোদয়,
সন্মানসহকাৰে জনাওঁ যে গোৱালপাৰা জিলাৰ উত্তৰ-পূব কোণত অৱস্হিত আমাৰ বালিচাপৰি গাওঁখন প্ৰথমবাৰ বাবে বানত অতি বেয়াকৈ বিধ্বস্ত হয়। বৰ্তমান বানপানীৰ অভিজ্ঞতা নথকা বাবে গাওঁবাসীৰ অধিক বয়-বস্তু ক্ষতিগ্ৰস্ত হয়। বৰ্তমান পথৰ বিষয় এই যে আজি এসপ্তাহ ধৰি কোনো ধৰণৰ চৰকাৰী সাহায্য নোপোৱাৰ বাবে বানাক্ৰান্ত ৰাইজ ভোকে-লঘোণে থাকিবলগা হৈছে। তদুপৰি শিশু আৰু বৃদ্ধসকল নানানটা বেমাৰত আক্ৰান্ত হ’বলৈ ধৰিছে।
মহোদয়ৰ ওচৰত আমাৰ বিনম্ৰ অনুৰোধ, আশ্ৰয় শিবিৰ বুলি প্ৰয়োজনীয় চিকিৎসা আৰু অত্যাৱশ্যকীয় খাদ্যৰ যোগান ধৰি গাওঁবাসীক সকাহ দিয়ে যেন।
আপোনাক বিশ্বাসী
বালিচাপৰি গাওঁৰ ৰাইজৰ হৈ
১।
২।
৩।
৩. আৰক্ষী চকীত দাখিল কৰা এজাহাৰৰ চানেকি বা এজাহাৰ লিখাৰ নিয়ম
প্ৰতি,
তাং…………..
বেহাবাৰী আৰক্ষী চকীৰ প্ৰধান আৰক্ষীৰ বিষয়া মহোদয়ৰ সমীপেষু
স্হানঃ-বেহাবাৰী
বিষয়ঃ- ল’ৰাৰ সন্ধানত এজাহাৰ
মহোদয়,
নিবেদন এই যে যোৱা ১২-০৩-২০৩০ শনিবাৰে স্কুলৰ পৰা উভতি এহাৰ পথত মোৰ ল’ৰা বিশ্বনাথ ডেকা নিৰুদ্দেশ হয়। এসপ্তাহ ধৰি আমি বিশ্বনাথক বিচাৰি নাপাই আপোনাক অৱগত কৰিবলৈ এই এজাহাৰ দাখিল কৰিলো। আমাৰ নিজাব্বীয়াকৈ কাৰো প্ৰতি সন্দেহ নাই। সেয়ে মহোদয়ক এই বিষয়ে তদন্ত কৰি বিহিত ব্যৱস্হা গ্ৰহণ কৰিবলৈ অনুৰোধ জনালো। আশা কৰিছোঁ মহোদয়ে সোনকালে যথোপযোগী ব্যৱস্হা গ্ৰহণ কৰি কৃতাৰ্থ কৰে যেন। এয়ে মোৰ সৰল গোহাৰি।
বিশ্বনাথৰ শাৰীৰিক বিৱৰণঃ-
১। ওখ ৬ ফুট ১ ইঞ্চি
২। বয়স ১৪ বছৰ ৬ মাহ
৩। গাৰ বৰণ কলা
৪। সোঁহাতৰ মধ্যমা আঙুলিত কটা দাগ আছে।
ইতি আপোনাৰ বিশ্বাসী
শ্ৰী অসীম ডেকা
গাওঁ- ৰংপুৰ
জিলা- গোৱালপাৰা(অসম)
৪. প্ৰশিক্ষণৰ বাবে আবেদন
ক্ৰীড়া আৰু যুৱকল্যাণ বিভাগৰ মাননীয় সঞ্চালক, অসম, মহোদয়ৰ সমীপেষু।
মাননীয় প্ৰধান শিক্ষকৰ জৰিয়তে।
তাৰিখ…………….
বিষয়ঃ প্ৰশিক্ষণৰ বাবে আবেদন(সাঁতোৰ/বেডমিণ্টন/ভলীবল ইত্যাদি প্ৰশিক্ষণৰ বাবে)
মহোদয়,
বিনীত নিৱেদন এই যে আমি জানিবলৈ পাইছোঁ যে ৩৫ তম ৰাষ্ট্ৰীয় ক্ৰীড়া মহোৎসৱ গুৱাহাটী আৰু ইয়াৰ ওচৰে-পাজৰে অনুষ্ঠিত হয়। এই মহোৎসৱ হৈ যোৱাৰ পাছত ক্ৰীড়া বিভাগৰ তৰফৰ পৰা সেই ষ্টেডিয়ামসূহত হেনো বিভিন্ন খেলৰ প্ৰশিক্ষণ দিয়াৰ ব্যৱস্হা আছে। মই …………………………….. খেলৰ প্ৰতি আগ্ৰহী। সেয়েহে উক্ত খলেত নিয়মিতভাৱে প্ৰশিক্ষণ ল’ব বিচাৰোঁ। এই ক্ষেত্ৰত উপযুক্ত ব্যৱস্হা কৰি দিবলৈ অনুৰোধ জনালোঁ।
এয়ে মহোদয়ৰ ওচৰত সৰল মিনতি।
অভিভাৱকৰ সন্মতিসূচক স্বাক্ষৰ
ইতি
……………………..
আপোনাৰ বিশ্বাসী
তাং……………
শ্ৰী
শ্ৰেণী-
বিদ্যালয়ৰ নাম-
৫. চাকৰি প্ৰাৰ্থীৰ আবেদন/চাকৰি বিচাৰি আবেদন
প্ৰতি,
……….(কাৰ্যালয়ৰ মুৰব্বীৰ পদবী উল্লেখ কৰিব)
মহোদয়,
আপোনাৰ কাৰ্যালয়ত খালী হোৱা নিম্নবৰ্গৰ সহকাৰী পদৰ বাবে প্ৰাৰ্থীৰ পৰা আবেদন বিচাৰি বাতৰি কাকতত দিয়া বিজ্ঞাপনৰ ভিক্তিত এজন প্ৰাৰ্থী হিচাপে এই আবেদন কৰা হ’ল। প্ৰাৰ্থী সন্দৰ্ভত বিচৰা লাগতীয়াল তথ্য-পাতিৰ উল্লেখৰ লগতে যোগ্যতাৰ প্ৰমাণপত্ৰৰ যথাৰীতি প্ৰত্যায়িত নকলসমূহো এই আবেদনৰ লগত গাঁথি দিয়া হ’ল।
মহোদয়ৰ ওচৰত মোৰ বিনম্ৰ অনুৰোধ এই যে মোৰ প্ৰাৰ্থিত্ব বিবেচনা কৰি উক্ত পদৰ বাবে নিযুক্তিৰ অনুমতি দিয়ে যেন।
১। প্ৰাৰ্থীৰ নামঃ-
বিনীত
২। পিতাৰ নামঃ-
আপোনাৰ বিশ্বাসী
৩। ঘৰৰ সম্পূৰ্ণ ঠিকনাঃ-
বিশ্বজিৎ শৰ্মা
৫। বয়সঃ-
৬। পূৰ্ব অভিজ্ঞতাঃ-
৭। বিশেষ অৰ্হতাঃ-
৮।(যদি আন কোনো বিষয় থাকে)ঃ-