CPU, বা কেন্দ্ৰীয় প্ৰচেছিং একক, এটা কমপিউটাৰৰ প্ৰাথমিক উপাদান
যিয়ে বেছিভাগ প্ৰচেছিং আৰু গণনা কাৰ্য্য সম্পাদন কৰে। এটা CPU ৰ মূল
উপাদানসমূহৰ ভিতৰত আছে:
১. নিয়ন্ত্ৰণ একক (CU): এই উপাদান CPU ৰ বিভিন্ন অংশ
আৰু অন্য কম্পিউটাৰ উপাদানসমূহৰ মাজত তথ্য আৰু নিৰ্দেশনাৰ প্ৰবাহ পৰিচালনা আৰু
নিৰ্দেশিত কৰাৰ বাবে দায়বদ্ধ।
২. গাণিতিক যুক্তি একক (ALU): এই উপাদানটো
তথ্যৰ ওপৰত গাণিতিক আৰু যুক্তিসংগত কাৰ্য্যসমূহ সম্পন্ন কৰাৰ বাবে দায়বদ্ধ, যেনে যোগ, বিয়োগ, গুণন, আৰু তুলনা।
৩. ৰেজিষ্টাৰসমূহ: এইবোৰ CPU ৰ ভিতৰত সৰু, উচ্চ-গতিৰ
মেমৰি সংৰক্ষণ অৱস্থান যি প্ৰক্ৰিয়াকৰণৰ সময়ত তথ্য আৰু নিৰ্দেশনাসমূহ
অস্থায়ীভাৱে ৰাখে।
৪. কেশ্ব মেমৰি(Cache Memory): এইটো এটা ধৰণৰ
উচ্চ-গতিৰ মেমৰি যি প্ৰত্যক্ষভাৱে CPU
ত নিৰ্মিত হয় আৰু দ্ৰুত অভিগমৰ বাবে
সঘনাই অভিগম কৰা তথ্য আৰু নিৰ্দেশনাসমূহ সংৰক্ষণ কৰে।
৫. ঘড়ী: এই উপাদানে CPU ৰ
কাৰ্য্যসমূহৰ সময় আৰু গতি নিয়ন্ত্ৰণ কৰে।
৬. বাছ আন্তঃপৃষ্ঠ(Bus Interface): এই উপাদানে CPU আৰু অন্য
উপাদানসমূহৰ মাজত প্ৰবাহিত হ‘বলৈ তথ্য আৰু নিৰ্দেশসমূহৰ বাবে এটা পথ প্ৰদান কৰে, যেনে RAM আৰু পেৰিফেৰেল
ডিভাইচসমূহ।
এই উপাদানসমূহে একেলগে কাম কৰি বিভিন্ন প্ৰচেছিং কামসমূহ সম্পন্ন কৰে আৰু কম্পিউটাৰত চফ্টৱেৰ এপ্লিকেচনসমূহ চলায়। এটা CPU ৰ গতি আৰু কাৰ্যক্ষমতা এই উপাদানসমূহৰ ধৰণ আৰু সংখ্যাৰ দ্বাৰা নিৰ্ধাৰিত হয়, লগতে অন্য কাৰকসমূহ যেনে ঘড়ীৰ গতি, কেশ্বৰ আকাৰ, আৰু উৎপাদন প্ৰক্ৰিয়া।