ভাৰতৰ উত্তৰ-পূব প্ৰান্তত অৱস্থিত অসমত ধানখেতি কৃষিৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ। অসমৰ ধানৰ প্ৰধান খাদ্য, ব্ৰহ্মপুত্ৰ আৰু বৰাক নদী ব্যৱস্থাৰ উৰ্বৰ বানপানীৰ সমভূমিৰ লগতে পাহাৰৰ ওখ অঞ্চলতো ইয়াৰ ব্যাপক খেতি কৰা হয়।
অসমৰ অনন্য জাতৰ চাউলৰ বাবে জনাজাত, যেনে জোহা, যিটো সুগন্ধি, চুটি দানাযুক্ত চাউল যাৰ সুগন্ধি আৰু সোৱাদৰ বাবে অতিশয় মূল্যৱান। জোহা ধানৰ উপৰিও অসমত বৰা, কৰভূট, কুংকুনি আদি কেবাটাও জাতৰ ধান খেতি কৰা হয়।
অসমৰ ধান খেতিৰ পৰম্পৰাগত পদ্ধতিত ‘ধান সহ মাছ সংস্কৃতি’ নামৰ জলাশয় খেতিৰ এক অনন্য ব্যৱস্থা ব্যৱহাৰ কৰা হয়, য’ত মীন পালনৰ লগত সংগতি ৰাখি ধানৰ খেতি কৰা হয়। ধাননি পথাৰবোৰে মাছৰ বাবে প্ৰাকৃতিক বাসস্থানৰ ব্যৱস্থা কৰে, যিয়ে পাছলৈ মাটিত সাৰ প্ৰয়োগ আৰু কীট-পতংগ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাত সহায় কৰে।
অসমত ধান খেতি সাধাৰণতে ভূমি প্ৰস্তুতৰ পৰা আৰম্ভ হয়, য’ত মাটিৰ পৰা অপতৃণ আৰু অন্যান্য গছ-গছনি আঁতৰাই মাটি সমতল কৰি সমতল আৰু সমতা নিশ্চিত কৰা হয়। মাটি প্ৰস্তুত হ’লে সাধাৰণতে জলাশয়ত পোনপটীয়াকৈ ধান সিঁচা হয় বা নাৰ্চাৰীৰ পৰা ৰোপণ কৰা হয়।
ধানত পৰ্যাপ্ত আৰ্দ্ৰতা নিশ্চিত কৰিবলৈ নিয়মিতভাৱে জলসিঞ্চন কৰা হয়, আৰু স্বাস্থ্যসন্মত বৃদ্ধিৰ বাবে সময়ে সময়ে সাৰ প্ৰয়োগ কৰা হয়। কীট-পতংগ আৰু ৰোগ নিয়ন্ত্ৰণো অসমত ধান খেতিৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংগ, কিয়নো এই শস্য বিভিন্ন ধৰণৰ কীট-পতংগ আৰু ৰোগৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত হৈ উৎপাদন আৰু গুণগত মান হ্ৰাস কৰিব পাৰে।
সাধাৰণতে ধান ৩-৬ মাহত পূৰঠ হয়, সেই সময়ত ই চপোৱাৰ বাবে সাজু হয়। অসমত পৰম্পৰাগতভাৱে হাতেৰে ধান চপোৱা হয়, মাটিৰ ওচৰত ধানৰ ডাল কাটিবলৈ কাঁচি ব্যৱহাৰ কৰা হয়। চপোৱাৰ পিছত সাধাৰণতে ধান শুকুৱাই লোৱা হয় আৰু তাৰ পিছত থেতেলিয়াই বাহিৰৰ খোলাটো আঁতৰাই পেলোৱা হয়, যাৰ ফলত তলত বগা ধানৰ দানাটো দেখা যায়।
শেহতীয়া বছৰবোৰত অসমত বহনক্ষম আৰু জৈৱিক ধান খেতিৰ প্ৰতি আগ্ৰহ বাঢ়িছে, কিয়নো কৃষকসকলে ৰাসায়নিক সাৰ আৰু কীটনাশকৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা হ্ৰাস কৰিব বিচাৰিছে। তদুপৰি অসম চৰকাৰে ধান খেতিয়কক সহায়ৰ বাবে কেইবাটাও কাৰ্যসূচী আৰম্ভ কৰিছে, য’ত জলসিঞ্চনৰ উন্নতি, উন্নত বীজ আৰু সঁজুলি যোগান ধৰা, আৰু ধানৰ উৎপাদিত সামগ্ৰীৰ উন্নত বিপণন প্ৰসাৰ কৰা আদি পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰা হৈছে।
সামৰণিত ক’ব পাৰি যে ধান খেতি অসমৰ কৃষিৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ, আৰু ৰাজ্যখনৰ অৰ্থনীতি আৰু সংস্কৃতিত ই এক উল্লেখযোগ্য ভূমিকা পালন কৰে। সমগ্ৰ বিশ্বতে ধান আৰু অন্যান্য কৃষিজাত সামগ্ৰীৰ চাহিদা বৃদ্ধি পোৱাৰ লগে লগে অসম তথা অন্যান্য অঞ্চলৰ কৃষকসকলে দ্ৰুতগতিত পৰিৱৰ্তিত বিশ্ব খাদ্য ব্যৱস্থাৰ প্ৰয়োজনীয়তা পূৰণৰ স্বাৰ্থত নতুনত্ব আৰু প্ৰথাৰ উন্নতি অব্যাহত ৰখাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ হ’ব।