পৰিৱেশত অত্যধিক আৰু অবাঞ্চিত শব্দৰ উপস্থিতিৰ বাবে শব্দ
প্ৰদূষণৰ সৃষ্টি হয় যিয়ে মানুহৰ স্বাস্থ্য আৰু পৰিৱেশৰ ওপৰত ক্ষতিকাৰক প্ৰভাৱ
পেলাব পাৰে। শব্দ প্ৰদূষণৰ কিছুমান কাৰণ তলত উল্লেখ কৰা হ’ল:
১.পৰিবহণঃ পথত বৃদ্ধি পোৱা যান-বাহনৰ সংখ্যা শব্দ প্ৰদূষণৰ
প্ৰধান অৰিহণা। ইঞ্জিন, হৰ্ণ, চাইৰেনৰ শব্দ
গোটেই দিন আৰু ৰাতি শুনা যায়, যাৰ ফলত টোপনিৰ ধৰণত বিঘিনি
ঘটে আৰু মানসিক চাপৰ মাত্ৰা বৃদ্ধি পায়।
২.ঔদ্যোগিক কাৰ্য্যকলাপ: উদ্যোগিক কাৰ্য্যকলাপ যেনে
কাৰখানা,
শক্তি কেন্দ্ৰ, নিৰ্মাণ স্থানত গধুৰ
যন্ত্ৰপাতি আৰু সঁজুলি ব্যৱহাৰ কৰা হয়, যিয়ে যথেষ্ট শব্দ
প্ৰদূষণৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। এই কামবোৰ প্ৰায়ে আৱাসিক অঞ্চলৰ ওচৰতে থাকে, যাৰ ফলত মানুহৰ স্বাস্থ্যৰ অশান্তি আৰু ক্ষতি হ’ব
পাৰে।
৩.নিৰ্মাণ কাৰ্য্য: ক্ৰেন, বুলডজাৰ, জেকহামাৰ আদি গধুৰ যন্ত্ৰৰ ব্যৱহাৰে চাৰিওফালৰ অঞ্চলত যথেষ্ট শব্দ
প্ৰদূষণৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। নিৰ্মাণ স্থানত প্ৰায়ে দীঘলীয়া সময় চলি থাকে,
যাৰ ফলত টোপনিৰ ধৰণত বিঘিনি ঘটিব পাৰে আৰু মানসিক চাপৰ মাত্ৰা
বৃদ্ধি পাব পাৰে।
৪.লাউডস্পীকাৰ আৰু শব্দ ব্যৱস্থাৰ ব্যৱহাৰ: ৰাজহুৱা সভা, উৎসৱ, অনুষ্ঠানত উচ্চস্বৰে সংগীত আৰু ঘোষণা শুনা
যায়, যাৰ ফলত চাৰিওফালৰ অঞ্চলত যথেষ্ট শব্দ প্ৰদূষণ হ’ব পাৰে। ধৰ্মীয় আৰু ৰাজনৈতিক অনুষ্ঠানত লাউডস্পীকাৰৰ ব্যৱহাৰেও অশান্তিৰ
সৃষ্টি কৰি শব্দ প্ৰদূষণৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে।
৫.ঘৰুৱা কাম-কাজ: ভেকুৱাম ক্লিনাৰ, ৱাশ্বিং মেচিন, ব্লেণ্ডাৰ আদি ঘৰুৱা সঁজুলিৰ
ব্যৱহাৰেও শব্দ প্ৰদূষণত অৰিহণা যোগাব পাৰে। যদিও এই কাৰ্য্যকলাপসমূহ অন্যান্য
উৎসৰ দৰে গুৰুতৰ বুলি গণ্য কৰা নহয়, তথাপিও একাধিক পৰিয়ালৰ
সঞ্চিত প্ৰভাৱে আৱাসিক অঞ্চলত শব্দ প্ৰদূষণত অৰিহণা যোগাব পাৰে।
৬.নগৰায়ন: চহৰ অঞ্চলত ওখ অট্টালিকা, ঘাইপথ, উৰণীয়া সেতু নিৰ্মাণৰ ফলত শব্দ প্ৰদূষণ হ’ব পাৰে। ওখ অট্টালিকাই সৃষ্টি কৰা ইকো ইফেক্টে শব্দ তৰংগ বৃদ্ধি কৰিব পাৰে,
যাৰ ফলত চাৰিওফালৰ অঞ্চলত শব্দ প্ৰদূষণ বৃদ্ধি পায়।
সামৰণিত ক’ব পাৰি যে শব্দ প্ৰদূষণ মানুহৰ কাৰ্যকলাপৰ ফলত হয় আৰু ইয়াৰ ফলত মানুহৰ স্বাস্থ্য আৰু পৰিৱেশৰ ওপৰত ক্ষতিকাৰক প্ৰভাৱ পৰিব পাৰে। শব্দ প্ৰদূষণ হ্ৰাস কৰাৰ বাবে সামূহিক ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ, যেনে শব্দ নিৰ্গমন নিয়ন্ত্ৰণ কৰা, বহনক্ষম পদ্ধতি গ্ৰহণ কৰা, সজাগতা বৃদ্ধি কৰা।
শব্দ প্ৰদূষণ উৎস সমূহ কি কি?
মানৱসৃষ্ট আৰু প্ৰাকৃতিক উভয় ধৰণৰ বিস্তৃত উৎসৰ পৰা শব্দ
প্ৰদূষণ হ’ব পাৰে। শব্দ প্ৰদূষণৰ কিছুমান সাধাৰণ উৎস হ’ল পৰিবহণ, উদ্যোগিক কাৰ্য্যকলাপ, নিৰ্মাণ কাৰ্য্যকলাপ, লাউডস্পীকাৰ আৰু শব্দ
ব্যৱস্থাৰ ব্যৱহাৰ, ঘৰুৱা কাম-কাজ, নগৰায়ন।
শব্দ প্ৰদূষণৰ ক্ষেত্ৰত পৰিবহণ ব্যৱস্থাই প্ৰধান অৰিহণা যোগায়, পথ যাতায়ত, ৰেল, বিমান, জাহাজে যথেষ্ট পৰিমাণৰ শব্দৰ সৃষ্টি কৰে। কাৰখানা আৰু বিদ্যুৎ কেন্দ্ৰৰ দৰে ঔদ্যোগিক কাৰ্য্যকলাপেও উচ্চ মাত্ৰাৰ শব্দৰ সৃষ্টি কৰে, লগতে নিৰ্মাণ স্থানত ক্ৰেন আৰু বুলডজাৰৰ দৰে গধুৰ যন্ত্ৰপাতি ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ৰাজহুৱা অনুষ্ঠান আৰু উৎসৱৰ পৰা উচ্চস্বৰত সংগীত আৰু ঘোষণাইও যথেষ্ট শব্দ প্ৰদূষণৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে, লগতে ভেকুৱাম ক্লিনাৰ আৰু ব্লেণ্ডাৰৰ দৰে ঘৰুৱা সঁজুলিৰ ব্যৱহাৰেও যথেষ্ট শব্দ প্ৰদূষণৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। শেষত, চহৰ অঞ্চলত ওখ অট্টালিকা, ঘাইপথ, উৰণীয়া সেতু নিৰ্মাণে শব্দ প্ৰদূষণ বৃদ্ধি কৰা প্ৰতিধ্বনি প্ৰভাৱ সৃষ্টি কৰিব পাৰে।
শব্দ প্ৰদূষণ ফলত কি কি সমস্যার সৃষ্টি হয়?
শব্দ প্ৰদূষণে মানুহৰ স্বাস্থ্য
আৰু পৰিৱেশৰ ওপৰত একাধিক নেতিবাচক প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে। শব্দ প্ৰদূষণৰ ফলত হোৱা
কিছুমান সমস্যা তলত উল্লেখ কৰা হ’ল:
১.শ্ৰৱণ ক্ষমতা হেৰুওৱাঃ দীৰ্ঘ সময়
ধৰি উচ্চ শব্দৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিলে স্থায়ীভাৱে শ্ৰৱণ ক্ষমতা হেৰুৱাব পাৰে। ইয়াৰ
ফলত শিশুৰ পৰা আৰম্ভ কৰি বৃদ্ধলৈকে সকলো বয়সৰ লোক আক্ৰান্ত হ’ব পাৰে।
২.টোপনিৰ অসুবিধা: শব্দ প্ৰদূষণৰ
ফলত টোপনি অহা আৰু টোপনি অহাত অসুবিধা হ’ব পাৰে, যাৰ ফলত টোপনিৰ অভাৱ আৰু স্বাস্থ্যজনিত সমস্যা যেনে
ক্লান্তি, খিংখিঙীয়াতা, উৎপাদনশীলতা হ্ৰাস আদিৰ সৃষ্টি হয়।
৩.হৃদযন্ত্ৰৰ সমস্যা: উচ্চ শব্দৰ
সংস্পৰ্শলৈ আহিলে উচ্চ ৰক্তচাপ আৰু হৃদৰোগৰ দৰে হৃদযন্ত্ৰৰ সমস্যাৰ সম্ভাৱনা
বৃদ্ধি পোৱাৰ সম্পৰ্ক আছে।
৪.মানসিক স্বাস্থ্যৰ সমস্যা:
দীৰ্ঘদিন ধৰি শব্দ প্ৰদূষণৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিলে মানসিক চাপৰ মাত্ৰা, উদ্বেগ আৰু
হতাশা বৃদ্ধি পাব পাৰে।
৫.পৰিৱেশৰ ক্ষতি: শব্দ প্ৰদূষণে
বন্যপ্ৰাণীৰ ওপৰত ক্ষতিকাৰক প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে, যাৰ ফলত ইহঁতৰ আচৰণ আৰু যোগাযোগৰ
ধৰণত ব্যাঘাত জন্মিব পাৰে।
৬.জীৱনৰ মান হ্ৰাস: শব্দ প্ৰদূষণে
আক্ৰান্ত অঞ্চলত বাস কৰা লোকসকলৰ সামগ্ৰিক জীৱনৰ মানদণ্ডত প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে, যাৰ ফলত
বাহিৰৰ স্থান আৰু সম্প্ৰদায়ৰ কাৰ্য্যকলাপৰ উপভোগ হ্ৰাস পায়।
সামৰণিত ক’ব পাৰি যে
শব্দ প্ৰদূষণে মানুহৰ স্বাস্থ্য আৰু পৰিৱেশ উভয়তে এক পৰিসৰৰ নেতিবাচক প্ৰভাৱ
পেলাব পাৰে। শব্দ প্ৰদূষণ হ্ৰাস কৰাৰ লগতে ইয়াৰ ক্ষতিকাৰক প্ৰভাৱৰ প্ৰতি সজাগতা
বৃদ্ধিৰ বাবে ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ।
পৰিৱেশত শব্দ প্ৰদূষণ কেনেদৰে সৃষ্টি হয়
শব্দ প্ৰদূষণ পৰিৱেশত ঘটে যেতিয়া শব্দ তৰংগে মানুহৰ
স্বাস্থ্য আৰু প্ৰাকৃতিক পৰিৱেশৰ বাবে ক্ষতিকাৰক মাত্ৰাত উপনীত হয়। কোনো বস্তু
কম্পন কৰি বায়ু বা আন মাধ্যমৰ মাজেৰে যাত্ৰা কৰা চাপৰ তৰংগ সৃষ্টি কৰিলে শব্দ
উৎপন্ন হয়। এই ঢৌবোৰে যেতিয়া এক নিৰ্দিষ্ট মাত্ৰাৰ তীব্ৰতা লাভ কৰে তেতিয়া ই
শব্দ প্ৰদূষণত পৰিণত হয়।
পৰিৱেশত শব্দ প্ৰদূষণৰ সৃষ্টি হোৱাত বিভিন্ন কাৰকৰ অৰিহণা
আছে,
য’ত আছে:
(ক)শব্দৰ উৎসঃ শব্দৰ উৎস যেনে পৰিবহণ বা উদ্যোগিক
কাৰ্য্যকলাপে চাৰিওফালৰ অঞ্চলত উচ্চ মাত্ৰাৰ শব্দ প্ৰদূষণৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে।
(খ)উৎসৰ পৰা দূৰত্ব: শব্দৰ উৎস আৰু গ্ৰাহকৰ মাজৰ দূৰত্বই শব্দ
প্ৰদূষণৰ মাত্ৰা নিৰ্ধাৰণ কৰে। ৰিচিভাৰ যিমানেই শব্দৰ উৎসৰ ওচৰত থাকে সিমানেই শব্দ
প্ৰদূষণৰ মাত্ৰা বেছি হয়।
(গ)দিনৰ সময়: শব্দ প্ৰদূষণ প্ৰায়ে ৰাতি বেছিকৈ দেখা যায়
যেতিয়া পটভূমিৰ শব্দ কমি যায়, আৰু মানুহে শুই থকাৰ সম্ভাৱনা বেছি।
(ঘ)সংস্পৰ্শৰ সময়সীমা: উচ্চ মাত্ৰাৰ শব্দ প্ৰদূষণৰ
সংস্পৰ্শলৈ যিমানেই বেছি দিন থাকিব সিমানেই মানুহৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে ক্ষতিকাৰক হ’ব
পাৰে।
(ঙ)পৰিৱেশৰ ধ্বনি গুণ: পৰিৱেশৰ ধ্বনি গুণ, যেনে প্ৰতিফলিত পৃষ্ঠৰ উপস্থিতিয়ে শব্দ তৰংগৰ সঞ্চাৰণত প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে
আৰু শব্দ প্ৰদূষণৰ মাত্ৰা বৃদ্ধি কৰিব পাৰে।
সামৰণিত ক’ব পাৰি যে শব্দ প্ৰদূষণ
পৰিৱেশত ঘটে যেতিয়া শব্দ তৰংগে মানুহৰ স্বাস্থ্য আৰু প্ৰাকৃতিক পৰিৱেশৰ বাবে
ক্ষতিকাৰক মাত্ৰাত উপনীত হয়। শব্দ প্ৰদূষণৰ সংঘটনত অৰিহণা যোগোৱা কাৰকসমূহ বুজাটো
ইয়াৰ ক্ষতিকাৰক প্ৰভাৱ কমোৱাৰ বাবে ফলপ্ৰসূ কৌশল প্ৰস্তুত কৰাত অতি প্ৰয়োজনীয়।