আত্মসহায়ক গোট (SHG)ৰ সুবিধা আৰু অসুবিধা দুয়োটা আছে। সেইবোৰ বিতংভাৱে আলোচনা কৰা হ’লঃ
আত্মসহায়ক গোটৰ সুবিধাসমূহ:
- সৱলীকৰণ: এছ এইচ জিসমূহে ব্যক্তিসকলক, বিশেষকৈ মহিলাসকলক তেওঁলোকৰ উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰিবলৈ, সিদ্ধান্ত ল’বলৈ আৰু তেওঁলোকৰ জীৱন নিয়ন্ত্ৰণ কৰিবলৈ এক সুয়োগ প্ৰদান কৰি সবলীকৰণ কৰে। সদস্যসকলে তেওঁলোকৰ সামূহিক প্ৰচেষ্টাত আত্মবিশ্বাস আৰু মালিকীস্বত্বৰ ভাৱ লাভ কৰে।
- বিত্তীয় অন্তৰ্ভুক্তি: এছ এইচ জিসমূহে সদস্যসকলক নিয়মিতভাৱে সঞ্চয় কৰিবলৈ আৰু ক্ষুদ্ৰ বিত্তীয় সেৱাসমূহ লাভ কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰি বিত্তীয় অন্তৰ্ভুক্তিক প্ৰসাৰিত কৰে। ইয়াৰ ফলত তেওঁলোকে আয় সৃষ্টিকাৰী কাম-কাজ হাতত ল’ব পাৰে, ক্ষুদ্ৰ ব্যৱসায় আৰম্ভ কৰিব পাৰে, দৰিদ্ৰতাৰ চক্ৰৰ পৰা মুক্ত হ’ব পাৰে।
- সামাজিক সমৰ্থন: এছ এইচ জিসমূহে সদস্যসকলৰ মাজত এক শক্তিশালী সমৰ্থন ব্যৱস্থা সৃষ্টি কৰে। তেওঁলোকে নিজৰ বুলি ভবাৰ ভাৱনাক লালন-পালন কৰে, কঠিন সময়ত আৱেগিক সহায় আগবঢ়ায়, আৰু সম্প্ৰদায়ৰ স্থিতিস্থাপকতা বৃদ্ধি কৰা সামাজিক নেটৱৰ্ক গঢ়ি তোলে।
- দক্ষতা বিকাশ: আত্মসহায়ক গোটসমূহে প্ৰায়ে প্ৰশিক্ষণ অধিবেশন আৰু সামৰ্থ্য গঠন কৰ্মশালাৰ আয়োজন কৰে। সদস্যসকলে বিত্তীয় সাক্ষৰতা, উদ্যোগীকৰণ, আৰু বৃত্তিমূলক ক্ষমতাকে ধৰি মূল্যৱান দক্ষতা শিকে, যিয়ে তেওঁলোকৰ জীৱিকাৰ সম্ভাৱনা উন্নত কৰে।
- সামূহিক দৰদামৰ ক্ষমতা: শক্তি একত্ৰিত কৰি এছ এইচ জিসমূহে কৰ্তৃপক্ষ, স্থানীয় ব্যৱসায়ী, আৰু অন্যান্য প্ৰতিষ্ঠানৰ সৈতে আলোচনা কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত তেওঁলোকৰ দৰদামৰ ক্ষমতা আৰু সম্প্ৰদায়ৰ সমস্যাসমূহ ফলপ্ৰসূভাৱে সমাধান কৰাৰ ক্ষমতা বৃদ্ধি পায়।
- উন্নত স্বাস্থ্য আৰু পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা: কিছুমান এছ এইচ জিয়ে স্বাস্থ্য আৰু পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাৰ সজাগতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে, যাৰ ফলত উন্নত স্বাস্থ্য পদ্ধতি আৰু সুস্থ সম্প্ৰদায়ৰ সৃষ্টি হয়।
- বহনক্ষম উন্নয়ন: আত্মসহায়ক গোটসমূহে প্ৰায়ে পৰিৱেশৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি বহনক্ষম পদ্ধতি, যেনে জৈৱিক কৃষি বা সম্পদ সংৰক্ষণত লিপ্ত হয়, যিয়ে নিজৰ অঞ্চলৰ বহনক্ষম উন্নয়নত অৰিহণা যোগায়।
- সম্প্ৰদায় উন্নয়ন: এছ এইচ জিসমূহে বিভিন্ন প্ৰকল্পত একেলগে কাম কৰাৰ লগে লগে তেওঁলোকে সমগ্ৰ স্থানীয় অঞ্চলটোক উপকৃত কৰা পদক্ষেপসমূহ ৰূপায়ণ কৰি সম্প্ৰদায় উন্নয়নত অৰিহণা যোগায়।
আত্মসহায়ক গোটৰ অসুবিধাসমূহ:
- গোট গতিশীলতা: গোটৰ সংহতি আৰু গতিশীলতা পৰিচালনা কৰাটো প্ৰত্যাহ্বানজনক হ’ব পাৰে। মতামতৰ পাৰ্থক্য, সংঘাত আৰু প্ৰভাৱশালী সদস্যসকলে সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ সম্ভাৱনাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে।
- বাহ্যিক সমৰ্থনৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা: এছ এইচ জিসমূহে আৰ্থিক স্বাধীনতাক উৎসাহিত কৰিলেও কিছুমান গোট বিশেষকৈ প্ৰাৰম্ভিক পৰ্যায়ত বাহ্যিক সমৰ্থনৰ ওপৰত অত্যধিক নিৰ্ভৰশীল হ’ব পাৰে। অনুদান বা সাহায্যৰ ওপৰত অতিমাত্ৰা নিৰ্ভৰশীলতাই দীৰ্ঘম্যাদী বহনক্ষমতাত বাধাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে।
- সীমিত সম্পদ: বিশেষকৈ সম্পদৰ অভাৱত থকা অঞ্চলত থকা এছ এইচ জিসমূহে তেওঁলোকৰ পদক্ষেপৰ বাবে পৰ্যাপ্ত ধন আৰু সম্পদ লাভ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হ’ব পাৰে।
- দক্ষতা আৰু জ্ঞানৰ ব্যৱধান: সদস্যসকলৰ শিক্ষা আৰু বিশেষজ্ঞতাৰ স্তৰ ভিন্ন হ’ব পাৰে, যাৰ ফলত প্ৰকল্পৰ ফলপ্ৰসূ ৰূপায়ণ নিশ্চিত কৰিবলৈ দক্ষতা আৰু জ্ঞানৰ ব্যৱধান দূৰ কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয়।
- পৰিশোধৰ সমস্যা: ক্ষুদ্ৰ বিত্তীয়-মুখী এছ এইচ জিসমূহত ঋণ সময়মতে পৰিশোধ কৰাটো নিশ্চিত কৰাটো এক প্ৰত্যাহ্বান হ’ব পাৰে, যাৰ ফলত গোটৰ ভিতৰত আৰ্থিক মানসিক চাপৰ সৃষ্টি হয় আৰু কাৰ্য্যকলাপত সম্ভাৱ্য ব্যাঘাত জন্মে।
- সামাজিক আৰু সাংস্কৃতিক বাধা: কিছুমান সম্প্ৰদায়ে সাংস্কৃতিক বা সমাজৰ বাধাৰ সন্মুখীন হ’ব পাৰে যিয়ে আত্মসহায়ক গোটত কিছুমান সদস্য বিশেষকৈ মহিলাৰ জড়িততা সীমিত কৰে।
- বহনক্ষমতাৰ প্ৰত্যাহ্বানসমূহ: নেতৃত্বৰ ধাৰাবাহিকতাৰ অভাৱ বা গোটৰ পদক্ষেপসমূহ বজাই ৰাখিবলৈ উত্তৰাধিকাৰী বিচাৰি উলিওৱাত অসুবিধা হ’লে আত্মসহায় গোট প্ৰকল্পৰ দীৰ্ঘম্যাদী বহনক্ষমতাৰ সৈতে আপোচ হ’ব পাৰে।
- সীমিত পৰিসৰ: স্থানীয় পৰ্যায়ত এছ এইচ জিসমূহে উল্লেখযোগ্য পৰিৱৰ্তন আনিব পাৰে যদিও বৃহত্তৰ গাঁথনিগত সমস্যা আৰু ব্যৱস্থাগত প্ৰত্যাহ্বানসমূহ মোকাবিলা কৰাত ইয়াৰ প্ৰভাৱ সীমিত হ’ব পাৰে।
এই অসুবিধাসমূহৰ মাজতো আত্মসহায়ক গোটসমূহ ব্যক্তি আৰু সম্প্ৰদায়ক সবলীকৰণ, সামাজিক পৰিৱৰ্তনক প্ৰসাৰিত কৰা, আৰু বহনক্ষম উন্নয়নক লাভান্বিত কৰাৰ বাবে এক মূল্যৱান আহিলা হৈয়েই আছে। প্ৰত্যাহ্বানসমূহ মোকাবিলা কৰিবলৈ আৰু সুবিধাসমূহ সৰ্বাধিক কৰিবলৈ সহায়ক নীতি, প্ৰশিক্ষণ, আৰু এছ এইচ জিৰ পদক্ষেপসমূহৰ নিৰন্তৰ নিৰীক্ষণ আৰু মূল্যায়নৰ প্ৰয়োজন।