ৰাজহুৱা খণ্ডই অৰ্থনীতিৰ সেই অংশক বুজায় যিটো চৰকাৰে নিয়ন্ত্ৰিত, মালিকানাধীন আৰু পৰিচালনা কৰে। ইয়াৰ প্ৰধান লক্ষ্য হৈছে জনসাধাৰণক অত্যাৱশ্যকীয় সেৱা, আন্তঃগাঁথনি আৰু সুবিধা প্ৰদান কৰা, প্ৰায়ে লাভৰ সলনি সমাজ কল্যাণক অগ্ৰাধিকাৰ দিয়া। ৰাজহুৱা খণ্ডই স্থানীয়, ৰাজ্যিক, আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় চৰকাৰকে ধৰি বিভিন্ন পৰ্যায়ত কাম কৰে।
ৰাজহুৱা খণ্ডৰ মূল বৈশিষ্ট্যসমূহ:
চৰকাৰী মালিকীস্বত্ব:
ৰাজহুৱা খণ্ডৰ সংগঠনসমূহ চৰকাৰৰ মালিকানাধীন আৰু পৰিচালিত।
সম্পত্তি আৰু সম্পদ সমাজৰ সুবিধাৰ্থে পৰিচালনা কৰা হয়।
সেৱাৰ উদ্দেশ্য:
লাভ উপাৰ্জনৰ পৰিৱৰ্তে জনসাধাৰণক স্বাস্থ্যসেৱা, শিক্ষা, পৰিবহণ আদি সেৱা প্ৰদান কৰাত গুৰুত্ব দিয়া হয়।
বিত্তীয় সাহায্য:
মূলতঃ কৰ, চৰকাৰী ৰাজহ, আৰু ৰাজহুৱা ঋণৰ জৰিয়তে পুঁজিৰ ব্যৱস্থা কৰা হয়।
জবাবদিহিতা:
ৰাজহুৱা নিৰীক্ষণৰ অধীনত কাম কৰে আৰু নাগৰিক আৰু নিৰ্বাচিত বিষয়াৰ প্ৰতি জবাবদিহি।
স্বচ্ছতা প্ৰায়ে অডিট, প্ৰতিবেদন, আৰু নিয়মৰ জৰিয়তে নিশ্চিত কৰা হয়।
কৰ্মসংস্থান:
ৰাজহুৱা খণ্ডটো এটা প্ৰধান নিয়োগকৰ্তা, ই প্ৰশাসন, জনস্বাস্থ্য, শিক্ষা, আৰু আইন প্ৰয়োগৰ দৰে ক্ষেত্ৰত চাকৰি আগবঢ়ায়।
ৰাজহুৱা খণ্ডৰ উপাদানসমূহ:
১. চৰকাৰী বিভাগসমূহঃ নীতি ৰূপায়ণ আৰু ৰাজহুৱা সম্পদ (যেনে, স্বাস্থ্য, প্ৰতিৰক্ষা, শিক্ষা) পৰিচালনা কৰা মন্ত্ৰালয় আৰু বিভাগসমূহ।
২. ৰাজহুৱা উদ্যোগ: চৰকাৰী মালিকানাধীন কোম্পানী আৰু ঔদ্যোগিক, বাণিজ্যিক বা বিত্তীয় কাৰ্য্যকলাপৰ সৈতে জড়িত নিগম (যেনে, ৰেলৱে, বিদ্যুৎ উৎপাদন কোম্পানী)।
৩. ৰাজহুৱা উপযোগীতা: পানী যোগান, বিদ্যুৎ, ৰাজহুৱা পৰিবহণ, আৰু আৱৰ্জনা ব্যৱস্থাপনাৰ দৰে সেৱা।
৪. ৰাজহুৱা প্ৰতিষ্ঠান: সমাজক অত্যাৱশ্যকীয় সেৱা আগবঢ়োৱা বিদ্যালয়, চিকিৎসালয়, পুথিভঁৰাল আদি সত্তা।
ৰাজহুৱা খণ্ডৰ সেৱাৰ উদাহৰণ:
- আন্তঃগাঁথনি উন্নয়ন (ৰাস্তা, দলং, বন্দৰ)
- স্বাস্থ্যসেৱা (ৰাজহুৱা চিকিৎসালয়, প্ৰতিষেধক কাৰ্যসূচী)
- শিক্ষা (ৰাজহুৱা বিদ্যালয় আৰু বিশ্ববিদ্যালয়)
- জনসাধাৰণৰ সুৰক্ষা (পুলিচ, অগ্নিনিৰ্বাপক সেৱা, সামৰিক)
- উপযোগীতা (বিদ্যুৎ, পানী যোগান)
ৰাজহুৱা খণ্ডৰ ভূমিকা:
- অত্যাৱশ্যকীয় সেৱা আৰু সম্পদৰ ন্যায্য প্ৰৱেশ নিশ্চিত কৰে।
- আন্তঃগাঁথনি আৰু সামাজিক কাৰ্যসূচীত বিনিয়োগ কৰি অৰ্থনৈতিক স্থিতিশীলতা আৰু উন্নয়নক প্ৰসাৰিত কৰে।
- জাতীয় স্বাৰ্থ আৰু সাৰ্বভৌমত্ব ৰক্ষা কৰে।
- ন্যায্য পদ্ধতি বজাই ৰাখিবলৈ আৰু শোষণ ৰোধ কৰিবলৈ ব্যক্তিগত খণ্ডৰ কাৰ্য্যকলাপ নিয়ন্ত্ৰণ কৰে।
সমাজৰ উন্নয়নৰ বাবে ৰাজহুৱা খণ্ড অতি প্ৰয়োজনীয় যদিও ইয়াৰ কাৰ্যক্ষমতা আৰু ফলপ্ৰসূতা প্ৰায়ে সুশাসন, স্বচ্ছতা আৰু সম্পদৰ সঠিক আবণ্টনৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে।