এক নতুন প্ৰচেষ্টা
যিকোনো প্ৰতিষ্ঠানৰ দৰেই ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংকৰ লক্ষ্যত উপনীত হোৱাৰ ক্ষমতাত সীমাবদ্ধতা আছে। আৰ বি আইৰ কিছুমান সীমাবদ্ধতা ইয়াত উল্লেখ কৰা হ’ল- ১. ৰাজনৈতিক হস্তক্ষেপঃ আৰ বি আইয়ে ৰাজনৈতিক পৰিৱেশত কাম কৰে, যিয়ে কেতিয়াবা ইয়াৰ স্বাধীনতা আৰু অৰ্থনীতিৰ স্বাৰ্থত হোৱা মুদ্ৰানীতি ৰূপায়ণৰ ক্ষমতাক সীমিত কৰিব পাৰে। ৰাজনৈতিক হেঁচাই আৰ বি আইক দীৰ্ঘম্যাদী স্থিতিশীলতাৰ সলনি হ্ৰস্বম্যাদী লক্ষ্যক … Read more
ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংকৰ প্ৰতীক হৈছে বাঘ আৰু কলগছ। বাঘে শক্তি, চঞ্চলতা আৰু অনুগ্ৰহৰ প্ৰতীক, যিবোৰ গুণ আৰ বি আইয়ে নিজৰ কাৰ্য্যকলাপত মূৰ্ত কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে। কলগছে বৃদ্ধি, সমৃদ্ধি, আৰু স্থিতিস্থাপকতাক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে, যিয়ে ভাৰতত অৰ্থনৈতিক বিকাশ আৰু স্থিতিশীলতা বৃদ্ধিৰ বাবে আৰ বি আইৰ অভিযানক প্ৰতিফলিত কৰে। বাঘ আৰু কলগছ একেলগে ভাৰতৰ বাবে এক শক্তিশালী আৰু … Read more
কেন্দ্ৰীয় বেংক হৈছে কোনো দেশ বা অঞ্চলৰ শীৰ্ষ বিত্তীয় কৰ্তৃপক্ষ হিচাপে কাম কৰা বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠান। ইয়াৰ দায়িত্ব হৈছে মুদ্ৰানীতি নিয়ন্ত্ৰণ কৰা, বিত্তীয় ব্যৱস্থাৰ তদাৰক কৰা, আৰু মুদ্ৰা পৰিচালনা কৰা। কেন্দ্ৰীয় বেংকক প্ৰায়ে “বেংকাৰৰ বেংক” বুলি কোৱা হয় কাৰণ ই বাণিজ্যিক বেংকসমূহক সেৱা প্ৰদান কৰে, যেনে আন্তঃবেংক লেনদেনৰ ক্লিয়াৰিং আৰু নিষ্পত্তি, আৰু শেষ উপায়ৰ ঋণদাতা হিচাপে … Read more
বিত্তীয় ব্যৱস্থাত কেন্দ্ৰীয় বেংক আৰু বাণিজ্যিক বেংকৰ কাম আৰু ভূমিকা বেলেগ বেলেগ। কেন্দ্ৰীয় বেংকৰ কাম-কাজ: ১. মুদ্ৰানীতিঃ মুদ্ৰানীতি প্ৰণয়ন আৰু কাৰ্যকৰী কৰাৰ দায়িত্ব কেন্দ্ৰীয় বেংকৰ। অৰ্থনীতিত ধন আৰু ঋণৰ যোগান নিয়ন্ত্ৰণ কৰি মুদ্ৰাস্ফীতি সুস্থিৰ কৰিবলৈ তেওঁলোকে সুতৰ হাৰ, সংৰক্ষিত বনাঞ্চলৰ প্ৰয়োজনীয়তা, মুক্ত বজাৰৰ কাৰ্য্যকলাপ আদি সঁজুলি ব্যৱহাৰ কৰে। ২. বেংকৰ তত্বাৱধান আৰু … Read more
কেন্দ্ৰীয় বেংক আৰু বাণিজ্যিক বেংক দুয়োটা বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠান, কিন্তু ইহঁতে বিভিন্ন উদ্দেশ্য সাধন কৰে আৰু ইয়াৰ ভূমিকা আৰু কাৰ্য্য সুকীয়া। ১. উদ্দেশ্যঃ কেন্দ্ৰীয় বেংক হৈছে এখন দেশৰ শীৰ্ষ বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠান আৰু ই মুদ্ৰানীতি নিয়ন্ত্ৰণ, বিত্তীয় ব্যৱস্থাৰ তদাৰক, আৰু মুদ্ৰা পৰিচালনাৰ দায়িত্ব লয়। আনহাতে বাণিজ্যিক বেংকসমূহে মূলতঃ জমা ধন গ্ৰহণ আৰু ব্যৱসায় আৰু ব্যক্তিক ধন … Read more
প্ৰতিটো জাতিৰ নিৰ্দিষ্ট প্ৰয়োজন আৰু অৰ্থনৈতিক অৱস্থাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি কেন্দ্ৰীয় বেংকৰ কাম-কাজ দেশভেদে বেলেগ বেলেগ হয়। কিন্তু কেন্দ্ৰীয় বেংকৰ কিছুমান প্ৰাথমিক কাম সাধাৰণতে হ’ল- ১. মুদ্ৰানীতিঃ কেন্দ্ৰীয় বেংকৰ অন্যতম প্ৰধান কাম হ’ল অৰ্থনীতিৰ ধনৰ যোগান আৰু ঋণৰ অৱস্থা নিয়ন্ত্ৰণ আৰু পৰিচালনা কৰা। ইয়াক বিভিন্ন সঁজুলিৰ জৰিয়তে কৰা হয় যেনে সুতৰ হাৰ নিৰ্ধাৰণ, সংৰক্ষিত … Read more
কেন্দ্ৰীয় বেংক, যাক ৰিজাৰ্ভ বেংক বা মুদ্ৰা কৰ্তৃপক্ষ বুলিও কোৱা হয়, ই হৈছে দেশৰ বিত্তীয় ব্যৱস্থাৰ মেৰুদণ্ড হিচাপে কাম কৰা বিত্তীয় প্ৰতিষ্ঠান। ইয়াৰ প্ৰধান ভূমিকা হৈছে দেশৰ মুদ্ৰানীতি নিয়ন্ত্ৰণ আৰু তদাৰক কৰা, মূল্যৰ স্থিতিশীলতা বজাই ৰখা, অৰ্থনৈতিক বৃদ্ধি আৰু উন্নয়নক প্ৰসাৰ কৰা। কেন্দ্ৰীয় বেংকে বহুতো কামৰ বাবে দায়বদ্ধ, য‘ত আছে: ক) মুদ্ৰা জাৰি … Read more
ভাৰতৰ বাণিজ্যিক বেংকৰ আৰম্ভণি বহু পুৰণি, ১৮ শতিকাৰ পৰাই। ইয়াত কিছুমান মূল মাইলৰ খুঁটি দিয়া হ‘ল: ১. বেংক অৱ হিন্দুস্তানঃ ১৭৭০ চনত স্থাপিত বেংক অৱ হিন্দুস্তান ভাৰতৰ প্ৰথমটো বাণিজ্যিক বেংক। প্ৰায় ২০ বছৰ ধৰি চলিছিল আৰু তাৰ পিছত ইয়াৰ অপব্যৱস্থাপনাৰ বাবে বন্ধ হৈ পৰিছিল। ২. প্ৰেচিডেন্সি বেংক: ১৮০৬ চনত ব্ৰিটিছ ইষ্ট ইণ্ডিয়া কোম্পানীয়ে … Read more
ৰিজাৰ্ভ বেংক বুলিলে এনে এখন দেশৰ কেন্দ্ৰীয় বেংকক বুজোৱা হয় যিয়ে মুদ্ৰানীতি ৰূপায়ণ আৰু অৰ্থনীতিত ধনৰ যোগান নিয়ন্ত্ৰণৰ দায়িত্ব লয়। ভাৰতত ৰিজাৰ্ভ বেংক হৈছে ১৯৩৫ চনৰ ১ এপ্ৰিলত প্ৰতিষ্ঠা হোৱা ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংক (RBI) আৰু ইয়াৰ মুখ্য কাৰ্যালয় মুম্বাইত। ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংকৰ কেইবাটাও গুৰুত্বপূৰ্ণ কাম আছে, য’ত আছে- ক) মুদ্ৰানীতিঃ ভাৰতত আৰ বি আইয়ে মুদ্ৰানীতি … Read more
কেইবাবিধো বেংক আছে, প্ৰত্যেকৰে নিজস্ব বৈশিষ্ট্য আৰু কাৰ্য্য আছে। কিছুমান মূল প্ৰকাৰৰ বেংক হ’ল- ১. বাণিজ্যিক বেংক: এইবোৰেই হৈছে আটাইতকৈ সাধাৰণ ধৰণৰ বেংক আৰু ই ব্যক্তি, ব্যৱসায়, আৰু চৰকাৰী সত্তাক বহুতো বিত্তীয় সেৱা আগবঢ়ায়। বাণিজ্যিক বেংকে আগবঢ়োৱা কিছুমান মূল সেৱাৰ ভিতৰত জমা ধন গ্ৰহণ কৰা, ঋণ প্ৰদান কৰা, ধন পৰিশোধৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা, বিনিয়োগ সেৱা … Read more